دسیکاتور چیست؛ انواع دسیکاتور کدامند و چه کاربردهایی دارد؟
یکی از تجهیزاتی که در آزمایشگاه از آنها استفاده میشود، دسیکاتور است. شاید برای شما سؤال باشد که دسیکاتور چیست و چه کاربردهایی دارد. یا شاید هم بخواهید بیشتر با انواع دسیکاتور و ویژگیهایی دسیکاتور آشنا شوید. در هر صورت، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید: در این مقاله با به این میپردازیم که دسیکاتور چیست، چه کاربردهایی دارد و نحوه کار دسیکاتور چگونه است.
دسیکاتور چیست و چند نوع دارد؟
دسیکاتور (Desiccator) یک ظرف شیشهای دربسته حاوی دسیکانت (مانند سیلیکا ژل) است که در آزمایشگاهها برای خشککردن مواد یا خشک نگهداشتن آنها استفاده میشود. دسیکاتورها (که بهعنوان خشککننده یا رطوبتگیر نیز شناخته میشوند) بستههایی حاوی دسیکانت هستند که بهعنوان سیستمهای کنترل رطوبت مستقل عمل میکنند. آنها دسیکانت را با هدف محافظت از محتویات در برابر آسیب رطوبت نگه میدارند و در طیف گستردهای از کاربردهای هوافضا و الکترونیکی استفاده میشوند. دسیکانتها عوامل خشککنندهای هستند که برای اطمینان از جذب بخار آب موجود قبل از رسیدن به معرفها استفاده میشوند. این دسیکانتها معمولاً از کلرید سدیم یا سیلیکاژل ساخته میشوند.
به صورت کلی، دو نوع اصلی دسیکانت وجود دارد: دینامیک و استاتیک. دسیکاتور دینامیک به جریانی از گاز مرطوب اجازه میدهد تا از بستر دسیکانت عبور کند تا گاز خشک شود. دسیکاتورهای دینامیک پیچیدهتر بوده و به طور خودکار بازسازی میشوند، عموماً بزرگ و گران هستند و به منبع تغذیه خارجی نیاز دارند. از طرف دیگر، دسیکاتور استاتیک میتواند از نظر اندازه از بستهها یا کپسولهای کوچک گرفته تا گالن و قوطیهای بزرگتر پر از دسیکانت متفاوت باشد. آنها معمولاً بسیار ارزانتر هستند، اما نیاز به بازسازی یا جایگزینی دورهای دارند.
دسیکاتور در آزمایشگاه چه کاربردی دارد؟
اکنون که میدانیم دسیکاتور چیست، خوب است که بیشتر به کاربردهای شیمیایی آن بپردازیم. دسیکاتور آزمایشگاهی محفظهای است که برای جذب بخارآب از معرفهای شیمیایی که جاذب رطوبت هستند، استفاده میشود. این امر امکان اندازهگیری دقیق مواد شیمیایی را قبل از وقوع هر واکنشی فراهم کرده و اطمینان حاصل میکند که مقدار مناسبی از معرفها استفاده میشود. رایجترین دسیکانتهای مورد استفاده در آزمایشگاهها، شیشههای مدور و سنگین هستند. این دسیکاتورها دو محفظه دارند؛ یک محفظه پایینی که ماده دسیکانت را ذخیره میکند و یک محفظه بالایی که معرف در آن قرار میگیرد.
دسیکانتها عوامل خشککنندهای هستند که برای اطمینان از جذب بخار آب موجود قبل از رسیدن به معرفها استفاده میشوند. این دسیکانتها معمولاً از کلرید سدیم یا سیلیکاژل ساخته میشوند. معرفهای داخل دسیکاتور هر بار که دسیکاتور باز میشود در معرض بخار آب قرار میگیرند و قبل از رسیدن به رطوبت کم، به کمی زمان نیاز دارند.
به همین دلیل، در شرایطی که معرف (برای مثال فلزات قلیایی مانند سدیم) به سرعت یا با شدت بالا با آب واکنش میدهد، از دسیکانت استفاده نمیشود. دسیکاتورها عموماً در برابر هوای بیرون آببندی میشوند و برخی از مدلهای آنها دارای اتصالاتی برای تخلیه بیشتر هوا هستند. نمونههایی که تقریباً خشک هستند معمولاً در دسیکاتور قرار میگیرند تا بخار آب باقیمانده خارج شود. در صورت نیاز به خشک کردن بیشتر، نمونهها در دمای بالا با استفاده از تفنگ خشککن خشک میشوند. در ادامه بررسی خواهیم کرد که ویژگیهای دسیکاتور چیست.
ویژگیهای دسیکاتور چیست؟
انواع مختلفی از دسیکاتورها با مشخصات و ابعاد متفاوت وجود دارد، با این حال، دسیکاتور عمدتاً در ظرفی ساخته میشود که از شیشه مقاوم (سودالایم یا بوروسیلیکات)، پلاستیک یا فلز تشکیل شده است. ظرف از یک بدنه اصلی و یک درب سنگین تشکیل میشود. درب دسیکاتور دارای لبه مات است که با گریس وکیوم چرب شده است تا بدون هیچ مشکلی آببندی شود. مدلهای دیگر شامل یک حلقه سیلیکونی برای مهر و موم بدون استفاده از گریس هستند. شکل دسیکاتورها باعث میشود نمونههای موجود در آنها بهراحتی خارج شوند.
در داخل، دسیکاتور دارای ۲ توری یا غربال جداگانه است. توری بالایی ماده یا ماده مرطوبی را که باید خشک شود نگهداشته و توری پایینی وظیفه نگهداشتن عامل خشککننده را دارد. دسیکاتورهای سنتی گنبدی شیشهای دارند که به دلیل جابجایی آسان و عملکرد عالی بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. این دسیکاتورها برای خشک کردن ساده کاملا کاربردی و مفید هستند.
جهت مشاهده قیمت لوازم شیشه ای آزمایشگاهی در سایت شیمیبیو بر روی لینک درج شده کلیک کنید.
نحوه کار با دسیکاتور آزمایشگاهی چگونه است؟
برای باز کردن دسیکاتور، درب را بهصورت افقی از بالا به یک سمت بلغزانید تا بیرون بیاید. از یکدست برای گرفتن قسمت پایینی دسیکاتور و از دست دیگر برای گرفتن دستگیره استفاده کنید. برای بستن، درب را تا حدی روی آن قرار دهید و آن را بلغزانید تا دسیکاتور کاملاً بسته شود، سپس درب را بهآرامی در هر دو جهت بچرخانید. سعی نکنید درب را بهصورت عمودی بلند کنید.
اطمینان حاصل کنید که درب دارای گریس کافی در اطراف لبه شیشه مات است. در صورت لزوم، ژله پترولیوم را به طور یکنواخت روی لبه پخش کنید. هنگامی که درب به درستی قرار گرفت، لبه آن چرب میشود. اگر ماده دسیکانت مرطوب یا تودهای به نظر میرسد، احتمالاً باید با یک دسیکانت جدید جایگزین شود. وجود مقدار کمی اندیکاتور دسیکانت مفید است. هنگامی که رنگ به صورتی تغییر کرد، دسیکانت باید جایگزین شود. دسیکانتها باید در هود نگهداری شده و با احتیاط و با استفاده از لیوان و روکش آزمایشگاهی اضافه شوند. دسیکانت نباید کنارهها یا صفحه دسیکاتور را بپوشاند.
پیشنهاد میکنیم با کلیک بر روی لینک درج شده مقاله دیگر سایت شیمیبیو با عنوان معرف اریوکروم بلک تی چیست و چه کاربردهایی دارد؟ را نیز مطالعه کنید و اطلاعات خود را در زمینه مواد آزمایشگاهی افزایش دهید.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که دسیکاتور چیست، چه کاربردی دارد و چگونه میتوان از آن استفاده کرد. هنگام استفاده از دسیکاتور، خوب است که نکات زیر را مد نظر داشته باشید:
- معرفها و نمونههای دمای اتاق (معمولاً پودرها یا کریستالها) در یک ظرف باز در بالای دیسک سرامیکی قرار میگیرند و درب آن بسته میشود.
- همیشه معرفها را بلافاصله داخل دسیکاتور قرار دهید تا خشک بمانند. از قرار دادن نمونههای داغ در دسیکاتور خودداری کنید، زیرا میتوانند دما را بالا ببرند و باعث افزایش فشار هوای حبسشده شوند.
- در باز و بسته کردن دسیکاتور دقت کنید. درب آن سنگین است و گریس مانع از برداشتن آن بهسادگی میشود. درب باید در یک حرکت افقی آهسته و پیوسته بلغزد.
اکنون نوبت شماست که بگویید چه تجربهای در حین استفاده از دسیکاتور داشتهاید؟
ممنون از مطالب مفیدتون
خواهش میکنم. سلامت باشید