0 محصولات
نمایش سبد خرید
تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی چیست؟
شیمیبیو
2022-06-09
مواد شیمیایی امروزه از اصلی‌ترین مواد اولیه جهت تولید محصولات مختلف در صنایع است و می‌توان گفت که اکثر صنایع بدون استفاده از مواد شیمیایی امکان تولید محصولات خود را نخواهند داشت. همان‌طور که می‌دانید مواد شیمیایی انواع گوناگونی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به مواد شیمیایی آزمایشگاهی، مواد شیمیایی صنعتی، مواد شیمیایی خوردنی و غیره اشاره کرد. هر یک از انواع مواد شیمیایی ذکر شده دارای شباهت‌هایی هستند اما یک سری تفاوت‌ها هم نسبت به سایر انواع موجود دارند که آن را از بقیه مواد متمایز می‌کند. در این مطلب ما قصد داریم به‌طور ویژه به مواد شیمیایی صنعتی و مواد شیمیایی آزمایشگاهی و همچنین تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی بپردازیم.
جهت این امر ابتدا باید تعریفی از مواد شیمیایی، مواد شیمیایی صنعتی و مواد شیمیایی آزمایشگاهی داشته باشیم. بنابراین اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که در زمینه‌های مختلف مربوط به مواد شیمیایی فعالیت دارید و به نحوی با این مواد سروکار دارید، مطالعه این مطلب می‌تواند برای شما مثمر ثمر باشد.
مواد شیمیایی به چه موادی می‌گویند؟
هر ماده‌ای که دارای جرم و حجم باشد، یعنی توانایی اشغال فضا را داشته باشد، یک ماده شیمیایی محسوب می‌گردد. در واقع یک ماده شیمیایی می‌تواند یک عنصر و ماده خالص باشد یا به صورت مخلوطی از عناصر باشد. مواد شیمیایی می‌توانند هم به صورت طبیعی در طبیعت به وجود آیند و هم به صورت مصنوعی توسط انسان ساخته شوند. به‌طور کلی می‌توان گفت به هر ماده‌ای که دارای یک جرم و حجم معین باشد و همچنین قابل‌لمس باشد و طعم، رنگ، بو یا مزه داشته باشد یک ماده شیمیایی اطلاق می‌گردد. تعریف دیگری که می‌توان برای ماده شیمیایی بیان کرد این است که اگر ماده‌ای را بتوانید لمس کرده و آن را از مکانی به مکان دیگر منتقل کنید، آن ماده یک ماده شیمیایی خواهد بود.
طبق تعاریف گفته شده می‌توان نتیجه گرفت که فقط پدیده‌هایی که از جسم ساخته نشده‌اند، در دسته مواد شیمیایی قرار نمی‌گیرند. برای مثال پارامترهایی مثل نور، انرژی، صدا، جاذبه یا مغناطیس و … در دسته مواد شیمیایی قرار نمی‌گیرند. بنابراین می‌توان گفت که مواد شیمیایی یک عنوان کلی برای آن دسته از موادی است که دارای یک ترکیب شیمیایی ثابت هستند و خصوصیات مخصوص به خود را نیز دارند. شما می‌توانید برای خرید انواع مواد شیمیایی آزمایشگاهی از طریق سایت شیمیبیو اقدام کنید.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی چیست؟
مواد شیمیایی آزمایشگاهی همان‌طور که از اسم آن هم مشخص است به دسته‌ای از مواد شیمیایی می‌گویند که در آزمایشگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. از مواد شیمیایی آزمایشگاهی در آزمایشگاه‌ها اغلب به‌عنوان معرف شیمیایی استاندارد استفاده می‌کنند. در واقع می‌توان گفت به کمک مواد شیمیایی آزمایشگاهی امکان سنتز ترکیبات شیمیایی پیچیده‌تر فراهم می‌گردد. همچنین از مواد شیمیایی آزمایشگاهی می‌توان جهت انجام تحقیقات لازم برای تهیه فرمولاسیون ترکیبات مختلف و داروها و سایر آزمایش‌ها استفاده کرد. برای مثال شما برای انجام آزمایش‌هایی مثل تیتراسیون نیاز به یک معرف دارید که مواد شیمیایی آزمایشگاهی در چنین مواقعی نقش معرف را ایفا می‌کنند.
مواد شیمیایی صنعتی چیست؟
همان‌طور که گفتیم برای این که بتوانیم تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی را تشخیص دهیم، ابتدا باید با تعاریف و ویژگیهای این مواد آشنا شویم. مواد شیمیایی صنعتی به موادی می‌گوییم که در صنایع مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند. انواع این ترکیبات بسیار وسیع و گسترده است و هر کدام از آن‌ها یک سری خواص فیزیکی و شیمیایی مخصوص به خود را دارند. به‌طور کلی مواد شیمیایی صنعتی را می‌توان بر اساس یک سری معیارها مثل میزان سمی بودن آن، میزان اشتعال‌پذیری آن، خوردگی، خواص فیزیک و شیمیایی، میزان واکنش‌پذیری و … طبقه‌بندی کرد. برای مثال در طبقه‌بندی که بر اساس ساختار ملکولی مواد شیمیایی صنعتی انجام می‌گیرد، این مواد به دو دسته ترکیبات شیمیایی آلی و معدنی طبقه‌بندی می‌شوند.
۱- مواد شیمیایی صنعتی آلی
به آن دسته از ترکیباتی که در ساختار آن‌ها اتم‌هایی مثل هیدروژن، اکسیژن و کربن وجود داشته باشد، مواد شیمیایی صنعتی آلی می‌گویند. یکی از معروف‌ترین و متداول‌ترین نمونه ترکیبات شیمیایی آلی هیدروکربن‌ها هستند. از ترکیبات شیمیایی آلی عمدتاً در ساخت محصولاتی مثل سموم دفع آفات و حشره‌کش‌ها استفاده می‌کنند.
۱- مواد شیمیایی صنعتی معدنی
مواد شیمیایی معدنی آن دسته از موادی هستند که در ساختار ملکولی آن‌ها عناصر رایج در پوسته زمین مشاهده می‌گردد. از جمله معروف‌ترین ترکیبات شیمیایی معدنی می‌توان به ترکیباتی مثل عناصر فلزی، فلزات قلیایی خاکی، ترکیبات فلزات واسطه جدول تناوبی مندلیف و … اشاره کرد. ساختار ملکولی این ترکیبات معمولاً نسبت به ساختار ملکولی ترکیبات شیمیایی آلی ساده‌تر است.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی چه تفاوتی دارند؟
تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی در برخی مواقع بسیار جزئی است. برای مثال یک تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی، تفاوت در میزان مواد موجود در ترکیبات سازنده آن‌ها است. تفاوت در مقدار مواد سازنده ترکیبات این مواد شیمیایی یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌های ترکیبات شیمیایی صنعتی و آزمایشگاهی به شمار می‌رود. مورد دیگری که از جمله تفاوت‌های این ترکیبات به شمار می‌رود، درصد خلوص آن‌ها است. همان‌طور که می‌دانید معمولاً مواد شیمیایی که در آزمایشگاه برای انجام آزمایش‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرند کاملاً خالص نیستند و یک مقدار جزئی ناخالصی به همراه دارند. به همین دلیل لازم است برای کلیه ترکیبات شیمیایی موجود در آزمایشگاه درصد خلوص طبق روابط و فرمول‌هایی که وجود دارد محاسبه شود.
در واقع می‌توان گفت از لحاظ علمی درصد خلوص به مقدار ماده خالص در 100 گرم از ماده ناخالص می‌گویند که این مقدار معمولاً بر روی درب بطری هر ترکیب شیمیایی یادداشت می‌شود و باید مقدار آن در محاسبات آزمایش‌ها در نظر گرفته شود.
در مورد ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی می‌توان گفت که درصد خلوص در ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی نسبت به ترکیبات صنعتی بیشتر است. یعنی ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی خالص‌تر هستند. مورد دیگری که می‌توان مهمترین تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی دانست، گریدهای مختلف و غیر یکسان ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی است. زیرا ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی به علت نوع کاربردی که دارند لازم است که در گریدهای مختلف تولید شوند. لازم به ذکر است در عین حال که ترکیبات شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی در میزان مواد موجود در ترکیب خود با یکدیگر فرق دارند، اما ترکیب فرمولاسیون آن‌ها یکسان است و کاملاً مشابه یکدیگر است. یعنی می‌توان گفت که یک ترکیب شیمیایی که در حال حاضر در صنعت مورداستفاده قرار می‌گیرد، از نظر فرمولاسیون هیچ تفاوتی با نمونه شیمیایی که در آزمایشگاه مورداستفاده قرار می‌گیرد ندارد.
سخن پایانی
مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی امروزه نسبت به گذشته کاربردهای بسیار وسیع‌تری پیدا کرده‌اند و وجود آن‌ها در اغلب صنایع و آزمایشگاه‌ها الزامی است. همان‌طور که در بالا هم اشاره کردیم تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی در واقع بیشتر در درصد خلوص آن است. برای این که راحت‌تر توانید تفاوت مواد شیمیایی آزمایشگاهی و صنعتی را درک کنید، به این مثال دقت نمایید. فرض کنید که برای خرید یک ترکیب شیمیایی مثلاً استیک اسید، اسید نیتریک یا هر ترکیب دیگری به مرکز فروش این ترکیبات مراجعه می‌کنید. در چنین مواقعی دو نوع انتخاب خواهید داشت، یک انتخاب برای شما به‌طور مثال اسید نیتریک صنعتی است و انتخاب دوم اسید نیتریک آزمایشگاهی با همان فرمولاسیون است، با این تفاوت که درصد خلوص آن بالاتر است و در آزمایشگاه مورداستفاده قرار می‌گیرد.
0